DALAM SEJARAH TAMADUN AWAL,TERDAPAT
BENTUK PEMERINTAHAN BERAJA & PEMERINTAHAN REPUBLIK.HURAIKAN SISTEM
PEMERINTAHAN TERSEBUT & PERKEMBANGAN REPUBLIK DI ROM.
Pemerintahan ialah organisasi yang
dianggotai oleh beberapa orang individu yang dipilih mengikut prosedur perundangan
bagi mentadbir dan mengurus sesebuah negara.
Pentadbiran ditafsirkan sebagai sistem yang melaksanakan dasar dan
arahan kerajaan untuk membawa pembangunan dan menyediakan perkhidmatan kepada
rakyat. Tujuan pemerintahan dan
pentadbiran ini dilaksanakan adalah bagi menegakkan undang-undang dan
mewujudkan keamanan. Rom dipercayai
wujud sejak 1000 SM dahulu dan mewarisi ciri-ciri dan pencapaian tamadun
Yunani. Menurut legenda, Tamadun Rom dipercayai
diasaskan oleh sepasang kembar yang dikenali sebagai Romulus dan Remus yang
dibesarkan oleh sesekor serigala betina.
Tamadun Rom terletak di kawasan Bukit Palatine. Terdapat pelbagai
bentuk pemerintahan yang diamalkan sejak zaman awal kemunculan tamadun dan
antaranya ialah pemerintahan monarki,pemerintahan aristokrasi,pemerintahan
republic,pemerintahan demokrasi,pemerintahan oligarki dan pemerintahan tirani.
Pemerintahan beraja juga dikenali
sebagai pemerintahan monarki yang membawa maksud pemerintahan yang yang
diterajui oleh raja atau maharaja yang mempunyai kuasa mutlak dalam
pemerintahan.Ciri-ciri pemerintahan beraja secara umumnya dapat dilihat melalui
kedudukan raja tersebut dalam heiraki organisasi sosial di mana raja menduduki
tempat yang paling teratas dalam organisasi sosial tersebut dan mempunyai kuasa
mutlak dalam tampuk pemerintahan.Kebiasaanya raja ini mendapat mandat dari
tuhan,restu dari tuhan untuk menjadi pemerintah.Contohnya seperti Maharaja Shih
Huang Ti.
Ciri kedua ialah cara
pemerintahan.Dalam bidang ini raja memainkan peranan sebagai panglima
tentera,ketua hakim,ketua agama dan sebagainya.Raja juga akan dibantu oleh
sekumpulan pegawai/pembesar dalam menjalankan tugas.Jika melihat pada cara
pemerintahan di Mesir,raja melantik anggota keluarga diraja dalam menjawat jawatan
penting sebagai langkah keselamatan mengelak rampasan kuasa.Cara pewarisan
takhta di Mesir juga agak unik berbanding dengan negara lain dimana takhta
diwarisi oleh anggota keluarga sebelah perempuan.
Ciri ketiga ialah raja sebagai
tuhan. Raja dianggap sebagai tuhan dan rakyat hendaklah mentaati dan
menghormati raja sepenuhnya.Raja menganggap rakyat sebagai hambanya.Contohnya
seperti Mesir di mana firaun dianggap sebagai penjelmaan Tuhan Horus dan
mempunyai hak mengerah rakyat membina piramid-piramid besar.
Selain itu,dalam bidang keagamaan
pula rata-ratanya raja ialah ketua agama/pendeta seperti En yang disebut
sebagai pemerintah dalam tamadun Mesopotamia yang memainkan peranan sebagai ketua
paderi di Bandar,menjalankan upacara ritual diraja seperti takultu dan bit
rimki,melantik pendeta menjalankan tugas-tugas keagamaan dan lain-lain lagi.
Dari segi undang-undang,raja ialah
ketua hakim. Undang-undang di tangan raja dan hukuman di tangannya.Raja boleh
mengampun kesalahan walaupun yang melakukan kesalahan itu dirinya sendiri.Hal
ini bermakna raja kekal dari sebarang hukuman.Rakyat tidak boleh mempersoalkan
tindakan atau peraturan yang digubal oleh raja dan hanya menuruti sahaja
perintah raja.Konteks ini juga menunjukkan wujud undang-undang Hammurabi.
Dalam bidang pertahanan,raja
bertindak sebagai ketua perang dan mempunyai kuasa mutlak ke atas rakyat.Raja
akan merangka strategi dalam kempen-kempen ketenteraan dan mengetuai pasukan
tentera dalam medan peperangan manakala keistimewaan raja dapat dilihat
daripada cara berpakaian,bertutur,alat kebesaran dan lain-lain lagi seperti
dalam pemerintahan beraja Melayu yang melarang rakyat meggunakan warna kuning
dan gelang kaki.Tamadun yang mengamalkan pemerintahan beraja ini ialah tamadun
Mesopotamia,tamadun Mesir Purba,tamadun India,tamadun China,tamadun Eropah dan
Melayu.
Pemerintahan republik adalah
pemerintahan sesebuah negara yang ditadbir oleh seorang presiden yang dipilih
oleh rakyat melaui pilihan raya.Republik juga bermaksud kuasa tidak sepenuhnya
terletak di tangan rakyat.Terdapat dua kerajaan yang mengamalkan republik dalam
sistem pemerintahan iaitu Rom di Rom dan Athens di Yunani.
Antara ciri-ciri pemerintahan republik
ialah tiada raja dan pemerintahnya ialah presiden.Di samping itu mempunyai tiga
badan utama pemerintahan.Badan pemerintahan di Rom terdiri daripada badan
konsul,dewan senat dan dewan perhimpunan manakala Athens terdiri daripada dewan
perhimpunan(Assembly),Majlis(Council) dan badan Majistret/juri.Banyak persamann
dapat dilihat antara dua kerajaan tersebut dalam ketiga-tiga badan pemerintahan.Contohnya
seperti dewan perhimpunan yang diwakili seluruh warganegara kecuali hamba,kemukan
pandangan tentang dasar-dasar kerajaan dan lain-lain lagi.Jelas menunjukkan
cara pemerintahan antara dua kerajaan tersebut tidak banyak beza.
Pemerintahan republik mempunyai hak
rakyat dan berunsur demokrasi di mana rakyat jelata bebas mengemukakann
pandangan mereka melalui badan tertentu seperti Centuriate Assembly walaupun
tidak boleh menjadi anggota senat dan majlis.Rakyat juga berhak memilih wakil
mereka di Majlis semasa pemilihan Konsul dijalankan.
Ciri terakhir dalam pemerintahan
republik ialah jawatan sebagai seorang presiden tidak boleh diwarisi.Tidak ada
seorang pun yang berhak mewarisi hak politiknya kepada orang lain.Sebagai contoh,Konsul
yang telah meninggal dunia tidak boleh mewariskan hak politiknya kepada anaknya
dan anaknya pula tidak semestinya menjadi seorang konsul.Jawatan ini hanya akan
diisi melalui pilihan raya.
Pemerintahan republik di Rom melalui
3 tampuk pemerintahan iaitu zaman beraja(753-509SM),zaman republik(509-27SM)
dan zaman empayar(27-14SM).Pada zaman beraja di Rom,raja-raja Etruscan
memerintah secara mutlak dan mempunyai 7 orang raja yang memerintah sepanjang
zaman beraja tersebut.Raja yang terakhir memerintah ialah Tarquinius
Superbus.Pada 476M,pentadbiran di Rom diambil alih oleh orang gasar disebabkan
tertekan dengan cara pemerintah raja yang zalim dan sering ditindas.Hal ini
merupakan permulaan pada perpecahan sistem beraja dan merintis pada penubuhan
pemerintahan republic yang diterajui golongan aristocrat(bangsawan).Sistem
pemerintahan republik ini diterajui oleh 2 orang konsul dan dibantu dewan senat
dan dewan perhimpunan.
Konsul merupakan pemerintah tertinggi dalam
sistem pemerintahan republik terdapat dua orang konsul yang dipilih daripada
penduduk yang berumur melebihi 40 tahun selain mengelak pemusatan kuasa.Konsul
dilantik oleh Dewan Senat dan mentadbir selama satu tahun dan merupakan ketua
eksekutif negara. Ia mempunyai kuasa dalam bidang pentadbiran, keadilan,
ketenteraan, Keagamaan dan kewangan. Ia berperanan sebagai ketua hakim,ketua
Angkatan tentera dan ketua eksekutif.
Dewan
Senat diwakili oleh 300 orang ahli yang dipilih daripada golongan bangsawan.
Ahli-ahli dewan ini dipilih oleh konsul. Dewan senat bertindak menasihati
konsul dalam urusan pentadbiran Negara. Antara tugas dan peranan ahli-ahli
senat ialah membincangkan hal-hal pentadbiran negara,menggubal undang-undang
untuk dibincangkan dalam dewan perhimpunan ,mengadakan rundingan dengan
duta-duta asing,menetapkan rovinsi yang akan diuruskan oleh konsul,menguruskan
hal ehwal kewangan,menyelesaikan krisis keagamaan.
Dewan perhimpunan diwakili
oleh semua rakyat Rom lelaki. Ia dikenali Sebagai forum.Ia merupakan tempat
rakyat berkumpul untuk mendapat laporan tentang perbincangan dewan senat dan
membantu dewan senat melaksanakan pemerintahan.Ia juga bertindak meluluskan dan
mengesahkan undang-undang yang telah diputuskan oleh Dewan Senat.
Disebabkan semasa pemerintahan republik kuasa politik
didomonasi golongan bangsawan maka pertelingkahan sering berlaku dalam kalangan
mereka dan membuka jalan pada pemerintahan dictator yang diterajui Julius
Ceaser pada zamannya.Julius Ceaser menamatkan pemerintahan republic dan
mengisytiharkan dirinya sendiri sebagai dictator setelah mengalahkan Jeneral
Rompei kerana Julius Ceaser mempunyai angkatan tentera yang kuat dan teratur.
Kesimpulannya,setiap pemerintahan bermula dengan
pemerintahan beraja dan seiring dengan zaman,cara pemerintahan
berubah.Pemerintahan republic juga lbih baik dari pemerintahan beraja dan
tampuk pemerintaha tersebut masih kekal sehingga ke hari ini.Contohnya
pemerintahan republik di negara China dan Singapore.Pemerintahan beraja di
Malaysia.
No comments:
Post a Comment